Zjazd potwierdził pozycję Wałęsy jako lidera NSZZ „Solidarność”, aczkolwiek jednocześnie ujawniła się silna opozycja wobec dotychczasowej, ugodowej linii postępowania wobec władz. Kontrkandydaci Wałęsy na funkcję przewodniczącego (Marian Jurczyk, Andrzej Gwiazda, Jan Rulewski) otrzymali łącznie ok. 45% głosów. W trakcie obrad powołano również nowy organ kierowniczy związku – Komisję Krajową. 28 IX ogłoszono rozwiązanie KSS „KOR”, czemu towarzyszył spór działaczy związkowych o ocenę roli tej czołowej organizacji opozycyjnej.
Najważniejszym dokumentem przyjętym przez Zjazd był program związku – „Samorządna Rzeczpospolita”. Największym echem odbiło się jednak uchwalenie 8 IX 1981 r. „Posłania do ludzi pracy Europy Wschodniej”, solidaryzującego się z tymi mieszkańcami bloku wschodniego, „którzy zdecydowali się wejść na trudna drogę walki o wolny ruch związkowy”. „Posłanie” wywołało wściekłą antysolidarnościową kampanię propagandową w Związku Sowieckim i innych państwach komunistycznych. 16 IX 1981 r. Biuro Polityczne KC PZPR wydało jedno z najostrzejszych skierowanych przeciwko związkowi oświadczeń (zatytułowane „Przeciwko awanturnictwu politycznemu i próbom niszczenia socjalistycznego państwa”), w którym niedwuznacznie stwierdzano, iż „Socjalizmu będziemy bronić jak niepodległości”.
Zjazdowi towarzyszyła największa z dotychczasowych operacji Służby Bezpieczeństwa skierowanych przeciw NSZZ „Solidarność”. Opatrzono ją charakterystycznym kryptonimem „Sejmik”. Obok szerokiej gamy środków technicznych (podsłuchy, kamery) wykorzystywano w niej ponad 70 tajnych współpracowników SB (zarówno delegatów, jak i gości zjazdu). Jak się jednak wydaje, nie byli oni w stanie w sposób decydujący wpłynąć na obrady zjazdu, w tym zapobiec najbardziej niepożądanym z punktu widzenia władz działaniom.
Łukasz Kamiński
Delegaci zebrani w Gdańsku na pierwszym Zjeździe Delegatów Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" przesyłają robotnikom Albanii, Bułgarii, Czechosłowacji, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Rumunii, Węgier i wszystkich narodów Związku Radzieckiego pozdrowienia i wyrazy poparcia. Jako pierwszy niezależny związek zawodowy w naszej powojennej historii głęboko czujemy wspólnotę naszych losów. Zapewniamy, że wbrew kłamstwom szerzonym w waszych krajach jesteśmy autentyczną 10-milionową organizacją pracowników, powstałą w wyniku robotniczych strajków. Naszym celem jest walka o poprawę bytu wszystkich ludzi pracy. Popieramy tych z was, którzy zdecydowali się wejść na trudna drogę walki o wolny ruch związkowy. Wierzymy, że już niedługo wasi i nasi przedstawiciele będą mogli spotkać się w celu wymiany związkowych doświadczeń.