Już 24 lipca 1980 r. pracownicy Zakładów Elektroniki Motoryzacyjnej (ZEM) w Namysłowie przyłączyli się do akcji strajkowej rozpoczętej przez załogi kilku wrocławskich zakładów pracy w odpowiedzi na podwyżki cen. Na początku sierpnia 1980 r. protest rozpoczęła część załogi Fabryki Samochodów Dostawczych (FSD) w Nysie. W dniach19-21 sierpnia 1980 r. strajkowała załoga Zakładów Cementowo-Wapienniczych „Górażdże”, a pod koniec miesiąca wybuchł protest w Zakładach Urządzeń Przemysłowych w Nysie (ZUP) zakończony w połowie września podpisaniem porozumienia dyrekcji ZUP z Komitetem Robotniczym, który przekształcił się później w tymczasowy komitet założycielski zakładowej „Solidarności”.
30 i 31 sierpnia 1980 r. strajkowali pracownicy szeregu zakładów pracy, manifestując w ten sposób swoje poparcie dla strajkujących robotników Wybrzeża i ich postulatów. m. in. z opolskich oddziałów PKS oraz Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji Miejskiej. .Załoga Opolskiego Zakładu Robót Inżynieryjnych (OZRInż) w Opolu dała wyraz swojej solidarności z robotnikami Wybrzeża poprzez wywieszenie w dniu 30 sierpnia 1980 r. stosownego hasła przed zakładem i przyjęcie rezolucji z listą postulatów, które po czasie przerodziły się w strajk okupacyjny. Akcję protestacyjną zakończyło porozumienie podpisane 12 września 1980 r. Przywódcami strajku byli Roman Kirstein i Edward Żuraw. Obaj zostali członkami utworzonego we wrześniu 1980 r. Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Opolu.
We wrześniu 1980 r., na mocy porozumień zawartych w Gdańsku i Szczecinie, zaczęły stopniowo powstawać nowe struktury związków zawodowych. Tworzyły się, niezależnie od siebie, także ponadzakładowe struktury nowego ruchu związkowego w ważniejszych ośrodkach administracyjnych województwa opolskiego.
Najważniejsza rolę odgrywał Międzyzakładowy Komitet Założycielski (MKZ) Niezależnych Samorządnych Związków Zawodowych w Opolu, utworzony we wrześniu 1980 r. przez przedstawicieli zakładów pracy z terenu Opola i innych miejscowości. 19 września 1980 r., odbyło się zebranie MKZ z udziałem przedstawicieli zakładów pracy z Opola, Głubczyc i Kędzierzyna-Koźla. Wybrano Prezydium MKZ z Bogusławem Bardonem na czele który funkcję tę pełnił do 23 grudnia 1980 r. Kolejnym przewodniczącym MKZ został Roman Kirstein. Międzyzakładowe komitety założycielskie NSZZ „Solidarność” powstały również w Nysie (przewodniczący Janusz Sanocki), Kędzierzynie-Koźlu (Lidia Kubiczek, a od kwietnia 1981 r. Antoni Szota), Brzegu (Mieczysław Hoffman), Kluczborku (Grzegorz Fraszek) i Prudniku (Jakub Forystek).
30 maja 1981 r., na odbywającym się w Opolu I Zjeździe Delegatów “Solidarność” Województwa Opolskiego uchwalono utworzenie jednego Regionu Ziemi Opolskiej (później: Śląska Opolskiego) z siedzibą w Opolu. Wbrew dążeniom działaczy opolskich nie udało się jednak w ramach wspólnych struktur regionalnych zjednoczyć organizacji związkowych z całego obszaru województwa. Działacze związani z MKZ NSZZ “Solidarność” w Brzegu wybrali przynależność do sąsiedniego regionu dolnośląskiego. Poza nową strukturą regionalną Śląska Opolskiego pozostały także organizacje związkowe reprezentowane w MKZ NSZZ “Solidarność” w Nysie i Kędzierzynie-Koźlu.
Podczas drugiej tury regionalnego I Walnego Zjazdu Delegatów NSZZ “S” (25-26 lipca) 1981 r., określanej również jako Walne Zebranie Wyborcze, wybrano statutowe władze Regionu Śląska Opolskiego. Przewodniczącym Zarządu Regionu wybrany został Stanisław Jałowiecki. W skład Prezydium ZR weszli również: Jarosław Chołodecki (wiceprzewodniczący), Leonard Rypień (wiceprzewodniczący) i Jakub Forystek (sekretarz).
Równocześnie zakończył działalność MKZ NSZZ “Solidarność” w Opolu. W dalszym ciągu działały natomiast analogiczne struktury ponadzakładowe (MKZ) w niektórych innych miastach województwa opolskiego. Oprócz MKZ w Brzegu, Kędzierzynie-Koźlu i Nysie, działały nadal także MKZ w Prudniku i Kluczborku. W Krapkowicach, Głubczycach, Głogówku, Głuchołazach, Grodkowie, Namysłowie, Niemodlinie i Otmuchowie działały struktury ponadzakładowe w formie punktów lub komisji koordynacyjnych.
W październiku 1981 r. nastąpiły pewne zmiany w składzie Prezydium Zarządu Regionu Śląska Opolskiego NSZZ “Solidarność”. Ze składu Prezydium odeszli Leonard Rypień, Jakub Forystek i Marek Hendowski, natomiast nowym wiceprzewodniczącym ZR został wybrany Roman Kirstein.
Na I Krajowym Zjeździe Delegatów NSZZ „Solidarność” (wrzesień-październik 1981 r.) Stanisław Jałowiecki i Franciszek Szelwicki, zostali wybrani w skład Komisji Krajowej NSZZ “Solidarność”.
Według danych związkowych z dnia 25 maja 1981 r., struktury podległe MKZ NSZZ „Solidarność” w Opolu (włącznie ze strukturami reprezentowanymi w MKZ Ziemi Kluczborskiej i MKZ Ziemi Prudnickiej) liczyły 155 387 członków, w kędzierzynie Koźlu - 34 387, Nysie - 24 740, Brzegu - 21 058 i Kluczborku - 11 680. Według danych KW PZPR z lipca 1981 r., łączna liczba członków „Solidarności” w województwie opolskim wynosiła blisko 212 tysięcy, co stanowiło około 60 % ogólnego stanu załóg pracowniczych. W dużych zakładach pracy członkowie „Solidarności” stanowili około 70-90 % załogi. Struktury organizacyjne NSZZ „Solidarność” funkcjonowały w 770 jednostkach (około 80 %)
Od listopada 1980 r. pod patronatem MKZ NSZZ „Solidarność” w Opolu ukazywał się biuletyn „Solidarność Opolszczyzny”. Ponadto wydawano serwis informacyjny „Sygnały” (początkowo jako „Wiadomości Dnia”, potem na krótko „Z Chwili”). Od 30 sierpnia 1981 r., w miejsce “Solidarności Opolszczyzny”, zaczęto wydawać – pod patronatem Zarządu Regionu Śląska Opolskiego NSZZ „Solidarność” - tygodnik „Prawda”. W tym samym czasie ukazały się pierwsze numery pism o charakterze typowo informacyjnym - „Kronika” i „Monitor”. 24 października 1981 r. ukazał się pierwszy numer „Za Prawdą” - magazyn przedruków biuletynu Zarządu Regionu NSZZ „S” Śląska Opolskiego.
Zbigniew Bereszyński