Pierwsze strajki w 1980 r. w woj. suwalskim miały miejsce we wrześniu. W poszczególnych zakładach zaczęły się tworzyć nieformalne grupy inicjatywne, które próbowały zarejestrować komórki „Solidarności”. Powielone materiały instruktażowe i statuty z Gdańska przywiózł do Giżycka Wiesław Kolankiewicz, do Suwałk Adam Wigierski i Maciej Butkiewicz. 9 października 1980 r. powstał MKZ NSZZ „Solidarność” Region „Mazury” w Giżycku, którego przewodniczącym został Kolankiewicz (zastąpił go wkrótce Marek Sztabkowski). Pomimo że MKZ otrzymał upoważnienie do organizowania i reprezentowania „Solidarności” w całym województwie, 12 listopada z inicjatywy ks. Jerzego Zawadzkiego doszło do utworzenia MKZ w Suwałkach, którego przewodniczącym wybrano Tadeusza Tylendę. Oba MKZ rejestrowały poszczególne KZ powstające w województwie. Działacze niektórych KZ z Ełku, nie chcąc uczestniczyć w sporze, podjęli próbę przyłączenia się do Regionu „Białystok”; gdy rozwiązanie to okazało się niewykonalne podporządkowali się MKZ „Mazury”. Proponowano także utworzenie jednego, silnego regionu skupiającego „Solidarność” z województw: białostockiego, suwalskiego i łomżyńskiego, co jednak nie doszło do skutku.
Główną formą działalności „Solidarności” w województwie były interwencje w zakładach pracy. Brano także udział w protestach ogólnokrajowych: w styczniu 1981 r., gdy walczono o egzekwowanie części porozumień sierpniowych, w strajkach uczestniczyło dwukrotnie po około 7 tys. związkowców. W strajku powszechnym 27 marca strajkowało ponad 18 tys. osób w 124 zakładach. W końcu listopada 1980 r. MKZ w Suwałkach postawił postulat przekazania nowego budynku KW PZPR na cele społeczne. Rozmowy prowadzone z przedstawicielami władz wojewódzkich, a nawet centralnych, nie przyniosły rezultatu, pomimo pomocy, jakiej udzielił MKZ „Mazury”. W nocy z 14 na 15 lutego 1981 r., między turami kolejnych rozmów, KW PZPR wprowadził się do budynku wykorzystując osłonę MO.
11 lutego KKP podjęło decyzję o połączeniu MKZ „Mazury” i Suwałki w MKZ Region „Pojezierze” z siedzibą w Giżycku, którego przewodniczącym został Sztabkowski, jego zastępcą Tylenda. Jednocześnie utworzono delegaturę MKZ w Suwałkach. Lokalni związkowcy bojkotowali tą decyzję z powodu sporu o lokalizację siedziby MKZ. Niepowodzenie w walce o gmach KW PZPR uzmysłowiło im jednak, że wewnętrzny rozłam jest źródłem ich słabości. 9 kwietnia 1981 r. na zebraniu plenarnym ostatecznie zaakceptowano połączenie komitetów i siedzibę w Giżycku. Zlikwidowano delegaturę w Suwałkach i utworzono zarządy oddziałów: Augustów, Ełk, Giżycko, Gołdap, Mikołajki (z Rucianem Nida), Olecko, Orzysz, Pisz (z Białą Piską), Ryn, Suwałki (z Sejnami), Węgorzewo. Wkrótce potem Tylenda złożył rezygnację z funkcji wiceprzewodniczącego, a jego miejsce zajął Jarosław Słabiński. Związek ponownie podjął walkę o budynek KW PZPR. 25 i 26 kwietnia, przy wsparciu ekspertów przysłanych przez KKP odbyły się negocjacje z delegacją władz województwa i przedstawicielami rządu. Ostatecznie gmach pozostał własnością PZPR; związkowcy uzyskali przekazanie na cele społeczne kilku innych budynków.
28 maja w Ełku odbyło się walne zgromadzenie delegatów, na którym powołano do życia NSZZ „Solidarność” Region „Pojezierze”. Przewodniczącym ZR został Lech Biegalski. 7 czerwca ustalono dziewięcioosobowy skład prezydium; wiceprzewodniczącymi wybrano Słabińskiego i Jana Jarockiego. 26 sierpnia w budynku KW PZPR odbył się I Walny Zjazd Delegatów Regionu „Pojezierze”. Wybrano delegatów na zjazd krajowy oraz przeniesiono siedzibę zarządu do Suwałk. Wojewódzka organizacja liczyła 60 tys. członków skupionych w 350 komisjach.
Region „Pojezierze” nadal skupiał się na interwencjach w zakładach pracy; intensywnie walczono także o poprawę zaopatrzenia w województwie, służyły temu ciągłe negocjacje z władzami, powstał wojewódzki sztab antykryzysowy, w którego obradach brali udział przedstawiciele ZR. W celu wymuszenia działań zmierzających do poprawy zaopatrzenia 9 października doszło do okupacji budynku UW w Suwałkach, dokonanej samowolnie przez część działaczy z Suwałk ze Słabińskim na czele. Okupacja została ostatecznie zaakceptowana przez ZR, choć nie jednogłośnie, rozmowy z władzami prowadził przewodniczący Biegalski. Związkowcy ogłosili gotowość strajkową w województwie; wsparli ich rolnicy z WKZ NSZZ RI „Solidarność”, którzy zerwali umowę kontrakcyjną na skup żywca w sezonie 1981/82. 12 października przedstawiciele „Solidarności” udali się na rozmowy z wicepremierem Januszem Obodowskim, podczas których podpisano ugodę gwarantującą m.in. poprawę zaopatrzenia woj. suwalskiego; dzień wcześniej zakończono okupację.
Zerwanie okupacji stało się powodem zwołania zebrania ZR, które odbyło się w nocy z 12 na 13 października. Doszło podczas niego do kłótni i wzajemnych oskarżeń; przewodniczący Biegalski złożył rezygnację z funkcji. Na 23 października zwołano nadzwyczajny zjazd delegatów, na którym padła propozycja rozwiązania regionu. Biegalski wycofał rezygnację i poddał się głosowaniu o wotum zaufania, w którym otrzymał 52 proc. głosów. Pozostawienie go na stanowisku spowodowało rezygnację z prac w ZR około dwudziestu jego dotychczasowych członków. Jedność związku została zachowana.
Od stycznia 1981 r. MKZ-ty w Giżycku i Suwałkach wydawały nieregularnie „Biuletyny Informacyjne”. 13 maja 1981 r. MKZ „Pojezierze” wydał pierwszy numer dwutygodnika „Kres”; do listopada 1981 ukazało się 13 numerów. Redaktorem naczelnym był Jerzy Broc. Biuro Informacyjne Regionu „Pojezierze” kierowane przez Romualda Łanczkowskiego zorganizowało Oficynę Wydawniczą „Q”, która wydała kilka książek, m.in. dzieła Czesława Miłosza. MKZ w Suwałkach, a następnie Region „Pojezierze” współpracował także z młodzieżą suwalską wydającą własne pismo „Ława”.
Marcin Zwolski