- 00:45 – Gdańsk: Rejony I i II portu gdańskiego strajkują, część robotników rejonu III nie podejmuje pracy.
- 01:40 – Szczecin: wysłane zostają telefonogramy do wszystkich KP MO województwa szczecińskiego z poleceniem skoncentrowania do godz. 6:00 ormowców z plutonów zwartych.
- 05:00 – Gdańsk: na teren kluczowych zakładów pracy udają się grupy operacyjne Służby Bezpieczeństwa.
- 06:00 – Gdańsk: wiec pod dyrekcją Gdańskiej Stoczni Remontowej, 2 tys. robotników przechodzi przez most pontonowy do Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
- 06:30 – Gdynia: w Stoczni im. Komuny Paryskiej 60 proc. załogi nie podejmuje pracy, Wydział „N” nie pracuje, część wydziału „S” udaje się do wydziałów kadłubowych. W ośrodku kadłubowym tworzą się grupy żądające zwołania wiecu.
- 06:40 – Gdańsk: Stocznia Gdańska im. Lenina – 600 pracowników Wydziału K-3, załoga zakładu „C” i wydziału K-2 udaje się pod dyrekcję. W „Blaszance” 200 osób nie podejmuje pracy. W Zakładzie nr 1 Gdańskiej Fabryki Mebli 600 osób nie podejmuje pracy.
- 06:45 – Gdańsk: w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego formuje się pochód tysiąca osób i opuszcza zakład, kierując się do Śródmieścia. Przed dyrekcją Stoczni Gdańskiej im. Lenina gromadzi się 1,5 tys. osób. Do zebranych próbuje przemawiać I sekretarz KZ PZPR Jerzy Pieńkowski, zostaje wygwizdany. W Gdańskiej Stoczni Remontowej załoga gromadzi się pod dyrekcją.
- 06:50 – Gdańsk: w Stoczni Północnej grupa robotników agituje za strajkiem powszechnym. W Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego i Zakładzie nr 1 „Hydrosteru” odbywają się wiece załogi.
- 07:00 – Gdańsk: 4 tys. robotników Stoczni Gdańskiej im. Lenina opuszcza zakład i kieruje się pod KW PZPR. W Fabryce Mebli we Wrzeszczu odbywa się wiec 500 pracowników, którzy zapowiadają marsz do Śródmieścia. 100 pracowników Zakładów Futrzarskich na Dolnym Mieście opuszcza zakład i kieruje się pod KW PZPR. 700 pracowników „Blaszanki” opuszcza zakład i ul. Elbląską udaje się do Śródmieścia. Zakłady Okrętowych Urządzeń Elektrycznych „Elmor”, „Unimor”, Zakłady Mięsne, Stocznia „Wisła”, Fabryka Uszczelek „Morpak”, „ZREMB”, Zakłady Futrzarskie, Zakłady Drzewne w Gdańsku-Wrzeszczu przerywają pracę – część organizuje wiece, część wychodzi na ulicę.
- 07:00 – Gdynia: w Stoczni im. Komuny Paryskiej na wydziale K-2 rozpoczyna się wiec. Uczestnicy wznoszą okrzyki: „chcemy chleba”, „żądamy starych cen”, „żądamy podwyżki zarobków”. Pracujący robotnicy obrzucani są kamieniami i blachami.
- 07:15 – Gdańsk: demonstranci docierają pod KW PZPR. Wznoszą tylko kilka okrzyków i kierują się pod KM MO i Prezydium MRN przy ul. Świerczewskiego.
- 07:15 – Gdynia: w Stoczni im. Komuny Paryskiej formuje się pochód 800 osób, który kieruje się do bramy głównej. Starsi robotnicy zajmują postawę wyczekującą, połowa załogi pracuje (wydziały K-1, K-4, M, D, HM).
- 07:25 – Gdynia: pochód dociera do Rady Zakładowej. Pod bramą główną grupuje się tłum tysiąca osób, dalsze 1,5 tys. wyrusza w stronę miasta. Po drodze dołączają pracownicy portu gdyńskiego i „Dalmoru”.
- 07:40 – Gdańsk: demonstranci spychają oddziały milicji w głąb ul. Świerczewskiego. Tłum szturmuje budynek KM MO, z tłumu padają pierwsze strzały. Demonstranci opanowują pomieszczenia na parterze oraz podwórze z samochodami MO. Samochody zostają podpalone, demonstranci próbują podpalić również budynek KM MO.
- 07:50 – Gdynia: do zgrupowania przy bramie Stoczni im. Komuny Paryskiej przybywa dyrektor Michał Tymiński i I sekretarz KZ PZPR Władysław Porzycki, apelują o powrót do pracy.
- 08:10 – Gdańsk: demonstranci wdzierają się na podwórze KM MO, podpalają samochody i wycofują się. Tłum atakuje Prezydium MRN.
- 08:15 – Gdańsk: z Uniwersytetu Gdańskiego wychodzi grupa 70 studentów. Po dostrzeżeniu oddziałów wojskowych część wraca na uczelnię.
- 08:15 – Gdynia: grupa 200 osób wychodzi ze stoczni do miasta. Przy bramie i Radzie Zakładowej trwa wiec.
- 08:45 – Gdańsk: oddziały milicji wypierają demonstrantów z ul. Świerczewskiego. Trwają walki na ulicach Hucisko i Kalinowskiego. Zostaje splądrowany i podpalony budynek WRZZ. Pod KW PZPR tłum 10 tys. osób szturmuje budynek. Przy Dworcu Głównym zostają podpalone samochody MO i pocztowe wózki akumulatorowe.
- 09:00 – Gdańsk: grupa pracowników „Siarkopolu” wychodzi w strojach roboczych na ulicę. Dołączają do nich pracownicy Zakładów Fosforowych. Pracownicy Zakładów Przemysłu Cukierniczego „Bałtyk” i Zakładów Dziewiarskich w Oliwie udają się w kierunku Śródmieścia.
- 09:00 – Gdynia: tłum przy bramie Stoczni im. Komuny Paryskiej rozchodzi się. Część wychodzi w stronę miasta, inni wracają do swoich wydziałów nie podejmując pracy.
- 09:00 – Warszawa: najwyżsi partyjni i państwowi decydenci (premier Józef Cyrankiewicz, minister spraw wewnętrznych Kazimierz Świtała, minister obrony narodowej gen. Wojciech Jaruzelski, komendant główny MO gen. Tadeusz Pietrzak, odpowiedzialny za partyjny nadzór MSW i wojska gen. Mieczysław Moczar, przewodniczący Rady Państwa, a zarazem marszałek Wojska Polskiego Marian Spychalski oraz Bolesław Jaszczuk, Ryszard Strzelecki i Stanisław Kania) spotykają się z I sekretarzem PZPR Władysławem Gomułką. Omawiane są plany użycia wojska i milicji w poszczególnych miastach Wybrzeża. Ostateczne decyzje zatwierdza ustnie Gomułka na mocy niepisanego „autorytetu partyjnego” – chodzi o użycie broni w przypadku podpalania czy niszczenia obiektów publicznych i atakowania mundurowych. Na Wybrzeżu wprowadzony zostaje stan wojenny, a w Gdańsku godzina milicyjna.
- 09:15 – Gdynia: pochód ze stoczni udaje się ul. Świętojańską pod Prezydium MRN, tam zawraca na ul. Władysława IV i kieruje się pod KM PZPR. Demonstranci żądają rozmowy z I sekretarzem KM PZPR Hugonem Malinowskim, który przeniósł się do Dowództwa Marynarki Wojennej.
- 09:20 – Gdańsk: demonstranci próbują podpalić KW PZPR, zarzewia ognia są gaszone strumieniami wody z hydrantów; podpalony zostaje budynek NOT.
- 09:50 – Gdańsk: demonstranci podpalają KW PZPR. Tłum nie dopuszcza straży pożarnej, jeden wóz strażacki zostaje spalony.
- 09:50 – Warszawa: premier Józef Cyrankiewicz dzwoni do Gdańska i przekazuje komunikat o zasadach dopuszczających użycie broni, który obowiązywać ma od południa. Jakie to zasady?
- 10:00 – Gdańsk: oddziały wojska próbują rozproszyć tłum pod KW PZPR.
- 10:00 – Gdynia: demonstranci wyruszają spod KM PZPR pod Prezydium MRN.
- 11:00 – Gdańsk: KW MO zarządza ewakuację KW PZPR.
- 11:00 – Gdańsk: dyrektor Stoczni Gdańskiej im. Lenina prosi przez radiowęzeł o wybór pięcioosobowych delegacji poszczególnych wydziałów dla przeprowadzenia rozmów z dyrekcją i Komitetem Zakładowym.
- 11:00 – Gdynia: demonstracja pod Prezydium MRN. Budynek zostaje obrzucony kamieniami przez część manifestantów. Przewodniczący Prezydium MRN Jan Mariański wychodzi do demonstrantów. Do budynku wchodzi delegacja robotników, która podpisuje protokół porozumiewawczy z przedstawicielami Prezydium. Jan Mariański zobowiązuje się przekazać go wyższym władzom, w zamian żąda, aby demonstranci rozeszli się do domów i zakładów pracy.
- 11:00 – Gdynia: oddziały Marynarki Wojennej obsadzają budynki użyteczności publicznej.
- 11:35 – Gdańsk: ewakuowanych z KW PZPR otaczają demonstranci, część zostaje pobita. Zostaje zatrzymanych 17 funkcjonariuszy milicji opuszczających budynek, stoczniowcy odprowadzają ich do Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
- 11:40 – Gdańsk: grupa demonstrantów próbuje zbudować barykadę z samochodów na al. Leningradzkiej przy KW MO, zostają odparci przez oddziały milicji i wojska.
- 12:00 – Gdynia: manifestacja pod Prezydium MRN kończy się.
- 12:15 – Gdańsk: demonstranci wdzierają się do KW PZPR, demolują pomieszczenia na I piętrze, wzniecają pożary na najwyższym piętrze.
- 12:15 – Gdynia: Jan Mariański przekazuje protokół porozumiewawczy przewodniczącemu Prezydium WRN Tadeuszowi Bejmowi.
- 13:00 – Gdańsk: na teren Stoczni Gdańskiej im. Lenina wjeżdża samochód z rozbrojonymi funkcjonariuszami milicji. Zostają wprowadzeni do dyrekcji, przebrani w kombinezony robocze i odprowadzeni do KD MO Gdańsk-Śródmieście.
- 14:00 – Gdańsk: spotkanie dyrekcji Stoczni Gdańskiej im. Lenina z delegatami wydziałów. Zostaje wyłoniony dwudziestoosobowy zespół do opracowania postulatów załogi.
- 14:00 – Gdańsk: w KW PZPR pozostaje dwóch milicjantów odciętych przez ogień. Próba ich ewakuacji za pomocą śmigłowca nie przynosi rezultatu z powodu silnego wiatru.
- 14:00 – Gdynia: wiec w „Dalmorze”. Komitet Strajkowy Miasta Gdyni zwraca się do dyrekcji portu gdyńskiego z prośbą o udostępnienie Portowego Domu Kultury przy ul. Polskiej na siedzibę Komitetu.
- 14:00 – Elbląg: po mieście rozchodzi się plotka o wiecu przed KMiP PZPR. Druga zmiana Spółdzielni „Metal” nie przystępuje do pracy.
- 14:30 – Gdańsk: pod KW PZPR przybywa kolumna 20 transporterów „Topaz”. Demonstranci zostają odparci spod KW PZPR. Milicjanci mogą opuścić płonący budynek. Demonstranci opanowują jeden z transporterów „Topaz” i podpalają w okolicy Dworca Głównego.
- 15:00 – Gdańsk: pracownicy Stoczni Gdańskiej im. Lenina, Stoczni Północnej oraz Gdańskiej Stoczni Remontowej wracają do swoich zakładów i ogłaszają strajk okupacyjny.
- 15:40 – Gdańsk: jednostki MO otrzymują zarządzenie nr 0108 ministra spraw wewnętrznych określające warunki użycia broni. (Zezwala się funkcjonariuszom MO na użycie broni w celu przywrócenia naruszonego bezpieczeństwa i porządku publicznego w przypadkach: 1. w obronie własnej oraz w celu odparcia bezpośredniego zamachu na życie innej osoby, 2. przeciwko napastnikowi, który nie usłuchał wezwania do porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, 3. dla zabezpieczenia lub odparcia zamachu na urządzenie i obiekt użyteczności publicznej i gospodarki narodowej oraz dla zabezpieczenia lub odparcia zamachu na mienie społeczne i mienie obywateli (podpalenie, rabunek, niszczenie)
- 15:40 – Gdańsk: demonstranci opanowują przed Dworcem Głównym dwa transportery. Podczas próby uruchomienia transporterów zostaje zmiażdżony jeden z demonstrantów, jego ciało zostaje przeniesione do holu dworca. Tłum podpala kiosk „Ruchu”, ogień ogarnia także pocztę i przechowalnię bagażu.
- 16:00 – Gdynia: ok. 300 osób zbiera się w Zakładowym Domu Kultury przy ul. Polskiej. Zostaje wyłoniony Główny Komitet Strajkowy dla Miasta Gdyni.
- 18:00 – Gdańsk: pożar na Dworcu Głównym zostaje ugaszony. Demonstranci wracają do stoczni. Dyrekcja stoczni otrzymuje polecenie wyprowadzenia statków znajdujących się w końcowej fazie produkcji na redę.
- 18:00 – Gdańsk: Prezydium WRN ogłasza wprowadzenie godziny milicyjnej w Trójmieście od godz. 18:00 do godz. 5:00.
- 18:25 – Elbląg: w mieście zbierają się grupki, które kierują się w stronę KMiP PZPR.
- 19:00 – Gdańsk: wystąpienie telewizyjne wicepremiera Stanisława Kociołka potępiające wystąpienie robotnicze: „Stało się tak, że w Gdańsku spalone zostały obiekty o publicznym przeznaczeniu, że zniszczono i splądrowano dziesiątki sklepów… Na ulicach był rozbój i były napaści. Poranieni zostali – niektórzy ciężko i są w beznadziejnym stanie – funkcjonariusze MO, ormowcy, żołnierze i oficerowie WP – są 33 ciężkie obrażenia, jest 5 zgonów. Bandy – bo inne określenie jest tu za słabe – agresywnie i napastliwie przeciwstawiały się tak ludzkim i powszechnie zrozumiałym odruchom, jak gaszenie pożarów, ratowanie ludzi. (…) W wielu zakładach, fabrykach przerwana została praca. Wysuwane są rozmaite wnioski i postulaty, czasami w ultimatywnej formie. Chciałem powiedzieć z całą otwartością, że są to postulaty niemożliwe do spełnienia, tak jak niemożliwe jest odwrócenie podjętych decyzji. (…) Odpowiedź na pytanie: Co czynić? – jest tylko jedna: powrócić do normalnej pracy od jutra, od zaraz…”: :
- 19:30 – Gdynia: Jan Mariański przybywa do Portowego Domu Kultury na rozmowy z Komitetem Strajkowym Miasta Gdyni, namawia do legalnych form działalności.
- 20:00 – Elbląg: demonstracja przed KMiP PZPR. Budynek zostaje obrzucony butelkami z benzyną, jednak pożar zostaje ugaszony. Podpalony zostaje kiosk „Ruchu” przy ul. Parkowej.
- 22:00 – Gdańsk: w Prezydium MRN odbywa się posiedzenie Egzekutywy KW PZPR. W mediach zostaje powtórzone wystąpienie Stanisława Kociołka.
- 22:00 – Gdynia: Komitet Strajkowy Miasta Gdyni przygotowuje manifest i odezwę do robotników, które mają być opublikowane 16 XII 1970 r.
- 23:35 – Gdynia: Komitet Strajkowy Miasta Gdyni zostaje aresztowany i wywieziony do więzienia w Wejherowie.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Czołgi na ulicach Gdańska w grudniu 1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Stoczniowcy przed gmachem dyrekcji Stoczni Gdańskiej im. Lenina
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Stoczniowcy przed gmachem dyrekcji Stoczni Gdańskiej im. Lenina
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Płonący samochód na Podwalu Grodzkim, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Demonstrujący robotnicy na ul. Hucisko, niedaleko KM MO, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Płonący samochód na ul. Hucisko, skrzyżowanie z ul. 3 Maja, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Kamienie na ul. Hucisko po odparciu demonstrujących robotników przez milicję, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Demonstrujący robotnicy przed Dworcem Głównym, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Płonący gmach KW PZPR przy Wałach Jagiellońskich, widok z ul. 3 Maja, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Płonący gmach KW PZPR przy Wałach Jagiellońskich, widok z ul. 3 Maja, 15.12.1970 r.
kliknij aby powiększyć zdjęcie
Stoczniowcy opuszczający Stocznię Gdańską im. Lenina przez bramę nr 2