POLSKIE MIESIĄCE

Wrzesień 1939

Co stało się we wrześniu 1939 r. Czy możliwe było uniknięcie wojny lub jej wcześniejsze zakończenie? Na niektóre z tych pytań nie znajdziemy odpowiedzi, ale wiedza o wydarzeniach sprzed 80. lat pozwoli nam na uniknięcie wojny w przyszłości.

Lipiec 1945

W lipcu 1945 r. Sowieci z Armii Czerwonej i rodzimi komuniści przeprowadzili obławę na żołnierzy Armii Krajowej i mieszkańców Ziemi Augustowskiej, Sejneńskiej, Sokólskiej i Suwalskiej. Objęła obszar blisko 3,5 tysiąca kilometrów kwadratowych i ponad sto miejscowości. Zatrzymano wtedy tysiące osób. Setki spośród nich już nigdy nie powróciło do swoich domów. Polacy wywiezieni w nieznanym kierunku przepadli bez wieści – … zostali niechybnie bestialsko zamordowani.

Styczeń 1947

19 stycznia 1947 r., odbyły się w Polsce wybory do Sejmu Ustawodawczego, które zostały przez komunistów sfałszowane. Do ich przeprowadzenia zobowiązali polskie władze przywódcy trzech mocarstw sojuszniczych – Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Związku Sowieckiego, podczas konferencji odbytej w dniach 4–11 lutego 1945 r. w Jałcie na Krymie.

Czerwiec 1956

W czwartek 28 czerwca 1956 roku o godz. 6. 30 uruchomiono główną syrenę w Zakładach im. Józefa Stalina Poznań (ZISPO – ówczesna nazwa Zakładów Przemysłu Metalowego Hipolita Cegielskiego). Dla zgromadzonych w nich robotników – niezadowolonych ze swojej sytuacji bytowej, rozczarowanych pogarszającymi się warunkami pracy i ignorowaniem ich żądań przez władze – był to sygnał do rozpoczęcia manifestacji.

Marzec 1968

Pośród wszystkich „polskich” miesięcy Marzec zajmuje miejsce szczególne. Po raz pierwszy oto, nie licząc uczniowskiej antykomunistycznej konspiracji początku lat pięćdziesiątych, przeciwko narzuconemu systemowi wystąpiła gremialnie młodzież. Ten autentyczny bunt pokoleniowy objął nie tylko studentów, choć był to element najbardziej widoczny.

Grudzień 1970

Lata 1968-1970 był to najgorszy (nie wyłączając stanu wojennego) po czasach stalinowskich okres w historii Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Coraz więcej ludzi dostrzegało, że model polityczny, społeczny i ekonomiczny lansowany przez Władysława Gomułkę i jego ekipę systematycznie wyczerpywał się. Władze chciały zahamować i odwrócić te niekorzystne tendencje.

Czerwiec 1976

25 czerwca 1976 r. był w Polsce bardzo gorącym dniem nie tylko ze względu na piękną, upalną pogodę. W strajkach i demonstracjach ulicznych, jakie miały miejsce tego dnia w co najmniej 90 zakładach przemysłowych na terenie 24 województw, uczestniczyło 70–80 tys. osób, co nie oddaje skali napięcia utrzymującego się w całym kraju.

Sierpień 1980

Słabości systemu najpełniej obnażyła „zima stulecia”, kiedy to w początkach 1979 r. nieco większe opady śniegu sparaliżowały kraj. Próba poprawy sytuacji makroekonomicznej w postaci ogłoszonej w czerwcu 1976 r. zapowiedzi radykalnej podwyżki cen spotkała się z natychmiastową reakcją społeczną. 25 czerwca w całym kraju wybuchła fala strajków, zaś w Płocku, Radomiu i Ursusie doszło do gwałtownych manifestacji ulicznych.

Grudzień 1981

13 grudnia 1981 r. Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego, na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim, wprowadziła w Polsce stan wojenny. Tego dnia złamano nadzieje milionów Polaków i na wiele lat odsunięto szansę na demokratyczne przemiany.

Czerwiec 1989

Wydarzenia w Polsce zapoczątkowały proces upadku systemu komunistycznego w całej Europie Środkowo-Wschodniej. Jeszcze w czerwcu rozpoczęły się negocjacje między władzą a opozycją na Węgrzech, zniesienie umocnień na granicy z Austrią zapoczątkowało koniec „żelaznej kurtyny”. 23 VIII 1989 r.