Instytut Pamięci Narodowej

Polskie Miesiące

Wrzesień 1939

Przemówienia Stefana Starzyńskiego

Przemówienie Stefana Starzyńskiego

Audiodeskrypcja

Przemówienie Stefana Starzyńskiego

Niekompletne przemówienie Stefana Starzyńskiego

Audiodeskrypcja

Niekompletne przemówienie Stefana Starzyńskiego

Stefan Starzyński urodził się 19 sierpnia 1893r w Warszawie. Dziecinstwo spędził jednak w Łowiczu, gdzie uczeszczał do szkoły. Do Warszawy powrócił w 1905r i tu ukończył szkołę srednią i wyższą. Studiował ekonomię na Wyższych Kursach Handlowych im. Augusta Zielińskiego. Podczas studiów związał się z ruchem strzeleckim. W okresie I wojny światowej służył w Legionach Polskich, należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zaangażował się czynnie w życie publiczne, pełniąc służbę w administracji rządowej. W latach 1929- 1932 był wiceministrem skarbu w rządzie Aleksandra Prystora. W sierpniu 1934r został komisarycznym prezydentem Warszawy. Podczas sprawowania tej funkcji przyświecała mu idea uczynienia ze stolicy miasta pięknego - „Paryża Północy”. Przygotował i realizował wieloletni program rozwoju Warszawy. Dbał o estetykę miasta. Przez mieszkańców Warszawy stawiany był za wzór służby publicznej.

Pamiętnego września 1939r prezydent Warszawy Stefan Starzyński nie opuscił Kraju, jak uczyniło to wielu wysokich rangą urzędników państwowych. Pozostał w Warszawie stając się współorganizatorem obrony miasta przed inwazją niemiecką. Jego przemówienia, nadawane przez radio podczas oblężenia Warszawy podnosiły mieszkańców miasta na duchu. Pamiętne stało się zwlaszcza jego ostatnie przemówienie, w którym mówił o wielkości Warszawy podczas września 1939r.

26 października 1939r prezydent Warszawy Stefan Starzynski został zabrany ze swego gabinetu na ratuszu przez funkcjonariuszy gestapo i osadzony na Pawiaku. Przebywał tam do świąt Bożego Narodzenia. W przeddzień swiąt został z Pawiaka wywieziony. Od tej pory wszelki ślad po prezydencie zaginał. Należy sądzić, że został rozstrzelany w Palmirach, w jednej z egzekucji, przeprowadzanych wówczas „tak, aby nic nie dotarło do publicznej wiadomości”.

Oprac. Maria Wardzyńska

Opcje strony